سیستم عامل ها در گذشته، کامپیوتر‌ها برای انجام یک سری کار‌ها ساخته شده بودند. ویژگی‌های اساسی سیستم عامل در دهه 1950 توسعه یافتند، سیستم‌های عامل تا اوایل دهه 1960 در اشکال امروزی، مدرن و پیچیده‌تر خود وجود نداشتند. هنگامی که کامپیوترها در دهه 1980 رایج شدند، انواع سیستم عامل، با کارکرد‌های متفاوت برای آنها ساخته شد که از نظر مفهومی شبیه به سیستم‌های مورد استفاده در رایانه‌های بزرگتر بودند.
سیستم عامل و یا Operating System (OS) را میتوان مهم‌ترین قسمت نرم افزاری یک کامپیوتر معرفی کرد، چرا که منجر به ارتباط میان سخت‌افزار و سایر برنامه‌های کامپیوتر می‌شود. در ادامه مقاله، به معرفی انواع سیستم عامل و کارکرد آنها پرداخته شده است.

سیستم عامل چیست؟

 سیستم عامل برنامه نرم‌افزاری است که برای مدیریت و راه‌اندازی یک دستگاه محاسباتی مانند گوشی های هوشمند، تبلت‌ها، رایانه‌ها، ابررایانه‌ها، سرورهای وب، دکل‌های شبکه و غیره ایجاد شده است. سیستم‌عامل را می‌توان جزء مهم‌ترین نرم‌افزار یک سیستم رایانه‌ای معرفی کرد. سیستم عامل، یک لایه از رابط کاربری گرافیکی (GUI) است، که به عنوان یک پلتفرم بین کاربر و سخت افزار کامپیوتر عمل می کند. علاوه بر این، سیستم عامل بخش نرم افزار یک کامپیوتر را مدیریت می کند و اجرای برنامه‌ها را نیز کنترل می کند. از پرطرفدار‌ترین سیستم‌عامل‌های موجود می‌توان به سیستم‌عامل‌های اندروید، ویندوز، لینوکس، آی او اس، مک اواس و … اشاره کرد. در نظر داشته باشید برای خرید لپ تاپ، حتما باید درباره ویندوز عامل آن تحقیق کنید تا از خرید خوبی بهره مند شوید.

انواع سیستم عامل

سیستم های عامل به چهار دسته تقسیم بندی می‌شوند:

سیستم عامل‌های تک وظیفه و چند وظیفه

یک سیستم تک‌کاره، تنها می‌تواند یک برنامه را در یک زمان اجرا کند، در حالی که یک سیستم عامل چند‌کاره اجازه می‌دهد تا بیش از یک برنامه به صورت همزمان اجرا شود. در سیستم عامل چند‌کاره، سیستم عامل زمان CPU را برش می دهد و یک اسلات را به هر یک از برنامه ها اختصاص می دهد. سیستم‌عامل‌های شبه یونیکس مانند لینوکس و همچنین غیریونیکس مانند AmigaOS از سیستم عامل چند‌کاره پشتیبانی می‌کنند.

سیستم عامل توزیع شده

یک سیستم عامل توزیع شده گروهی از کامپیوترهای متمایز و شبکه ای را مدیریت می کند و آنها را یک کامپیوتر واحد جلوه می‌دهد، زیرا همه محاسبات توزیع شده اند.

جاسازی شده

برای استفاده در سیستم های کامپیوتری تعبیه شده طراحی شده اند. این سیستم عامل‌ها، از نظر طراحی بسیار کارآمد هستند و می توانند با منابع محدودی نیز کار کنند. Windows CE نمونه‌ای از این سیستم عامل می‌باشد.

بی ‌درنگ

تضمین می کند رویدادها یا داده ها را در یک لحظه خاص از زمان پردازش کند. این سیستم عامل ممکن است تک یا چند وظیفه ای باشد. چنین سیستم رویداد محوری بین وظایف بر اساس اولویت‌ها یا رویداد‌ها سوئیچ می‌کند.
پنج مورد از رایج ترین سیستم عامل‌های مورد استفاده در کامپیوتر‌ها و گوشی‌های موبایل عبارتند از: Microsoft Windows، Apple macOS، توضیح در مورد Linux، یونیکس، ویندوز اکس پی، ویندوز ۱۰ و … برای کامپیوتر‌ها و iOS اپل، اندروید،بلک بری، ویندوز موبایل و … برای گوشی‌های موبایل، اشاره کرد.

Microsoft Windows

ویندوز دارای ویژگی‌های متنوعی است که آن را برای کاربران جذاب و قابل استفاده می‌کند. برخی از این ویژگی‌ها عبارتند از:

مایکروسافت ویندوز یک سیستم عامل کامپیوتر است که توسط شرکت مایکروسافت توسعه و عرضه شده است. این سیستم عامل در حال حاضر یکی از محبوب‌ترین و پرکاربردترین سیستم عامل‌ها در دنیا است و در بسیاری از کامپیوترها و لپتاپ‌ها استفاده می‌شود.

1. رابط کاربری آسان: ویندوز دارای رابط کاربری گرافیکی است که به کاربران امکان می‌دهد به راحتی با سیستم عامل تعامل کنند. این رابط کاربری شامل شاخص‌ها، آیکون‌ها و منوها است که کاربران می‌توانند از آنها برای دسترسی به برنامه‌ها و فایل‌های خود استفاده کنند.

2. پشتیبانی از برنامه‌ها: ویندوز قابلیت اجرای مجموعه‌ای از برنامه‌ها را داراست. کاربران می‌توانند از نرم‌افزارهای مختلف مانند مرورگرهای وب، برنامه‌های آفیس و برنامه‌های گرافیکی بر روی سیستم عامل ویندوز استفاده کنند.

3. پشتیبانی از گستره‌ای از سخت‌افزارها: ویندوز قابلیت سازگاری با انواع مختلف سخت‌افزارها را داراست. این سیستم عامل می‌تواند بر روی کامپیوترها، لپتاپ‌ها، تبلت‌ها، تلفن‌های همراه و دستگاه‌های دیگر اجرا شود.

4. امنیت: ویندوز از امنیت بالایی برخوردار است و از ویژگی‌هایی مانند فایروال، آنتی‌ویروس و به‌روزرسانی‌های امنیتی برخوردار است تا کاربران را در برابر تهدیدهای امنیتی محافظت کند.

5. پشتیبانی از شبکه: ویندوز قابلیت اتصال به شبکه‌های مختلف را داراست. این سیستم عامل به کاربران امکان می‌دهد تا به اینترنت متصل شوند، فایل‌ها را در شبکه به اشتراک بگذارند و از امکانات شبکه دیگری مانند چاپ و ارسال ایمیل استفاده کنند.

ویندوز در طول سال‌ها توسعه‌یافته و نسخه‌های مختلفی از آن عرضه شده است، از جمله ویندوز 10، ویندوز 8، ویندوز 7 و ویندوز XP. هر نسخه از ویندوز دارای ویژگی‌ها و بهبودهای خاص خود است که برای بهبود عملکرد و تجربه کاربری کاربران طراحی شده‌اند.

Linux

لینوکس یک سیستم عامل رایگان و متن باز است که به طور معمول بر روی کامپیوترها، سرورها و دستگاه‌های هوشمند مورد استفاده قرار می‌گیرد. بر پایه هسته لینوکس توسعه گردیده است که توسط لینوس توروالدز در سال ۱۹۹۱ معرفی شد.

لینوکس با استفاده از مدل متن باز خود، به کاربران امکان می‌دهد که کد منبع آن را بررسی، تغییر و توسعه دهند. این امکان باعث شده است تا جامعه‌ی بزرگی از برنامه نویسان و توسعه دهندگان اطلاعات خود را به اشتراک بگذارند و بهبود‌ها و به روزرسانی‌های مداومی برای سیستم عامل ارائه دهند.

لینوکس برخلاف ویندوز، یک سیستم عامل چندکاره و پرچندین کاربره است. این به معنای این است که بر روی یک سیستم لینوکس، چندین کاربر می‌توانند به طور همزمان از سیستم استفاده کنند و برنامه‌ها و فرایندها را اجرا کنند.

لینوکس دارای امنیت بالا و پایداری قوی است. این سیستم عامل به دلیل طراحی معماری امن و قابل اطمینان خود، مجموعه‌ای از ابزارهای امنیتی و روش‌های رمزنگاری را ارائه می‌دهد که کاربران را در برابر تهدیدات امنیتی محافظت می‌کند.

با توجه به ماهیت متن باز لینوکس، میلیون‌ها نرم‌افزار و ابزار مختلف برای آن توسعه گردیده است. این بدان معناست که کاربران می‌توانند از برنامه‌ها و ابزارهای رایگان و باز موجود برای لینوکس استفاده کنند و در صورت نیاز، خودشان برنامه‌ها و ابزارهای جدید را توسعه دهند.

لینوکس به عنوان یک ویندوز قدرتمند و انعطاف‌پذیر شناخته می‌شود و به خاطر عملکرد بهتر و قابلیت تنظیم بیشتر، در بسیاری از سرورها، سیستم‌های تعبیه گیدیده و دستگاه‌های هوشمند مورد استفاده قرار می‌گیرد.

مک(mac)

سیستم عامل مک (Mac) نام سیستم عاملی است که توسط شرکت اپل (Apple) برای دستگاه‌های خود توسعه و استفاده می‌شود. این سیستم عامل بر اساس سیستم عامل UNIX ساخته شده است و به عنوان یک سیستم عامل بسته منتشر می‌شود که فقط بر روی دستگاه‌های ساخته شده توسط اپل قابل نصب و استفاده است.

مک از زبان برنامه نویسی Objective-C و Swift برای توسعه برنامه‌ها استفاده می‌کند. بر اساس این سیستم عامل، برنامه‌ها می‌توانند برای اجرا بر روی دستگاه‌های مک بوسیله Mac App Store یا از منابع دیگری نظیر وبسایت‌ها و مخازن نرم‌افزاری نصب شوند.

مک دارای رابط کاربری زیبا و کاربرپسندی است که macOS خطاب می‌شود. این رابط کاربری از المان‌های گرافیکی مانند پنجره‌ها، منوها، نوارهای ابزار و آیکون‌ها تشکیل گردیده است. همچنین، مک همچنین از ویژگی‌هایی مانند Spotlight (برای جستجوی سریع در سیستم)، Siri (معاون صوتی) و Time Machine (برای پشتیبان‌گیری از داده‌ها) پشتیبانی می‌کند.

با توجه به طراحی و عملکردش، سیستم عامل مک به خوبی برای کاربران حرفه‌ای و همچنین کاربران عادی مناسب است. این سیستم عامل همچنین از تکنولوژی‌های امنیتی مانند Gatekeeper و FileVault برای حفاظت از داده‌ها و اطلاعات کاربران استفاده می‌کند.

برای اجرای برنامه های گرافیکی از کدوم سیستم عامل استفاده کنیم؟

هر دو سیستم عامل مک و ویندوز قابلیت اجرای برنامه‌های گرافیکی را دارند، اما وابسته به نوع برنامه‌هایی که قصد اجرا دارید و نیازهای خاص شما ممکن است یکی از آن‌ها برای شما مناسب‌تر باشد.

اگر شما برنامه‌نویسی گرافیکی یا طراحی گرافیکی را در نظر دارید، مک معمولاً به عنوان یک انتخاب محبوب برای این نوع فعالیت‌ها شناخته می‌شود. این به دلیل وجود ابزارها و سیستم‌هایی مانند Xcode، Interface Builder و Core Animation است که برای توسعه و طراحی برنامه‌های گرافیکی بر روی مک موجود هستند. همچنین، رابط کاربری زیبا و کاربرپسندی macOS نیز می‌تواند به بهبود تجربه کاربری در این زمینه کمک کند.

اما اگر برنامه‌های گرافیکی خاصی را در نظر دارید که بر روی سیستم عامل ویندوز توسعه یافته‌اند یا نیاز به استفاده از ویژگی‌های خاص ویندوز دارید، استفاده از ویندوز بهتر خواهد بود. ویندوز همچنین برای بازی‌های کامپیوتری نیز محبوب است و برای پشتیبانی از تکنولوژی‌های گرافیکی پیشرفته مانند DirectX ایجاد گردیده است.

بنابراین، برای انتخاب بهترین سیستم عامل برای اجرای برنامه‌های گرافیکی، نیاز دارید تا ابتدا نوع برنامه‌ها و نیازهای خود را بررسی کنید و سپس با توجه به آن‌ها تصمیم بگیرید.

هر سیستم عامل برای چه کاری مناسبه

هر سیستم عامل معمولاً برای کارهای خاصی مناسب است. در زیر به برخی از کارهایی که هر سیستم عامل مناسب است، اشاره می‌کنم:

مک (macOS):

– برنامه‌نویسی و توسعه نرم‌افزار: مک به عنوان یک سیستم عامل محبوب برای برنامه‌نویسان شناخته می‌شود، به خصوص برای توسعه برنامه‌های iOS و macOS با استفاده از ابزارهایی مانند Xcode و Swift.

– طراحی گرافیکی و هنر دیجیتال: مک به دلیل رابط کاربری زیبا و کاربرپسندی، ابزارهایی مانند Adobe Creative Suite و Final Cut Pro، و پشتیبانی از صفحه نمایش‌های با کیفیت بالا، برای طراحی گرافیکی و هنر دیجیتال مناسب است.

– استفاده عمومی: مک برای استفاده عمومی نیز مناسب است، از جمله مرور وب، استفاده از برنامه‌های آفیس، پخش موسیقی و فیلم، و ارتباطات ایمیل و پیام کوتاه.

ویندوز (Windows):

– برنامه‌نویسی و توسعه نرم‌افزار: ویندوز نیز برای برنامه‌نویسی و توسعه نرم‌افزار محبوب است.

به خصوص برای توسعه برنامه‌های ویندوز و تحت وب با استفاده از ابزارهایی مانند Visual Studio و .NET Framework.

– بازی‌های کامپیوتری: ویندوز برای بازی‌های کامپیوتری مناسب است و بسیاری از بازی‌های رایانه‌ای بر روی این سیستم عامل منتشر می‌شوند. ویندوز همچنین برای پشتیبانی از تکنولوژی‌های گرافیکی مانند DirectX معروف است.

– استفاده عمومی: ویندوز نیز برای استفاده عمومی، از جمله مرور وب، استفاده از برنامه‌های آفیس، پخش موسیقی و فیلم، و ارتباطات ایمیل و پیام کوتاه، مناسب است.